Ka një pyetje të bukur dhe që bën për të menduar nga Zoti i Botëve Vetë, e drejtuar ty në Librin e Tij:
يٰۤاَيُّهَا الْاِنْسَانُ مَا غَرَّكَ بِرَبِّكَ الْكَرِيْمِ
O njeri! Çfarë të mashtroi për Zotin tënd, të Madhërishmin?
[Kur’an, 82:6]
Çfarë të “ka larguar” nga Zoti yt i Bujshëm, i Butë dhe Mëshirëplotë? Pyet veten: Cila është gjëja kryesore që pengon marrëdhënien time me Allahun, të Lartin?
Për disa është një zakon i betimit, për të tjerë mund të jetë bërtitja ndaj fëmijëve, apo një zakon i përhapjes së zërave që vazhdon të përsëritet. Për disa mund të jenë të gjitha këto. Megjithatë, zgjidh vetëm njërin prej tyre, atë që ndjen më fuqishëm se të pengon të ndihesh afër Allahut. Më pas, kërko prej Allahut, të Lartit, nga zemra që të ndihmojë të përballesh me këtë ‘pengesë’ në marrëdhënien tënde me Të dhe ta shndërrojë atë në një mundësi për t’u afruar më shumë me Të.
Më pas, zbulo shtatë pyetje që duhet t’i bësh vetes tani dhe që do të të ndihmojnë të thysh një zakon të keq, me dëshirën e Allahut.
1. Përse dua të ndryshoj këtë zakon?
Është më e lehtë të ndryshosh sjelljen kur ky ndryshim të sjellë dobi, në këtë jetë dhe në tjetrën. Thuaj vetes: “Po e ndërpres këtë zakon për hir të Allahut” dhe lejo që kjo të të fuqizojë.
Bëj një listë me të paktën pesë përfitime që do të shohësh kur e ndërron këtë zakon dhe vendose atë afër vendit ku zakonisht e ke këtë zakon.
Për shembull, nëse ke zakon të bërtasësh, mund të shkruash:
– Do të shpërblehem për kontrollimin e zemërimit.
– Nuk do t’i dëmtoj trupit tim nga stresi që vjen me bërtitjen.
– Nuk do të lëndoj të tjerët dhe nuk do t’i largoj prej meje.
– Do të jem shembull i mirë për familjen time.
Kur rrëshqasësh, kjo listë do të të kujtojë për çfarë po lufton, me ndihmën e Allahut.
2. Cilat janë shkaktarët e zakonit tim?
Shkaktarët janë fillimi i zhvillimit të zakonit dhe për t’i hequr, së pari duhet të dish cilët janë për ty.
Për të paktën dy ditë, vëzhgo zakonet dhe pyet:
– Ku ose kur ndodh zakonisht?
– A janë të tjerët të përfshirë?
– A lidhet zakoni me ndonjë ngjarje të caktuar para ose pas tij?
Për shembull, nëse dëshiron të ndalosh përhapjen e zërave dhe pas dy ditësh kupton se zakonisht ndodh gjatë fundjavave, kur viziton të afërmit dhe uleni për çaj pas darkës, atëherë në vend që të ulesh, planifiko diçka për të bërë me familjen në atë kohë. Lojë familjare ose përqendrohu në lojë me fëmijët.
3. Cili mik mund të më ndihmojë?
Zgjidh një mik ose familjar që të mbështesë, duke i treguar se po përpiqesh të ndalosh një zakon dhe që të të kujtojë arsyet kur ke nevojë.
Ose gjej dikë që dëshiron të ndalojë të njëjtin zakon dhe bëhuni partnerë përgjegjësie. Në të njëjtën kohë, mëso të thuash “jo” kur njerëzit përfshihen në zakonin tënd të keq dhe mund të jenë shkaktar.
4. Ku mund të vendos shënime për kujtesë?
Përveç arsyeve pse dëshiron të ndryshosh, është e rëndësishme të të kujtohet sa më shpesh zakoni që po përpiqesh të ndalosh, pasi zakonisht ndodh automatikisht. Vendos shënime nëpër mure, në makinë, në vendin e punës, në frigorifer. Mund të përdorësh gjithashtu pajisjen tënde të mençur me alarm dhe fraza motivuese gjatë ditës; për shembull: “Të mos flas për të tjerët ndjehem shumë mirë!”, “Lutja në kohë më shpërblen shumë”, ose “Të mos bërtas më bën të ndjehem i qetë!”.
Mendo gjithashtu nëse mund ta zëvendësosh këtë zakon me diçka tjetër. Një familje ka zhvilluar sfidën “Rino Portokalli”: kur dikush po bërtiste, në vend të bërtiste thoshte “Rino Portokalli!” dhe nëse nuk e bënte, të tjerët do ta përkujtonin. Ata gjithashtu printonin rino portokalli dhe i vendosnin në mure si kujtesa vizuale. Ti mund të zgjedhësh sfidën tënde “Rino Portokalli” dhe të zëvendësosh zakonet e këqija me diçka tjetër.
5. A mendoj që është ose tërësisht ose aspak?
Përgatitu që do të rrëshqitësh dhe përpiqu mos të mërzitesh. Një zakon është krijuar me kohë dhe kërkon kohë për t’u thyer. Kur rrëshqet, shejtani do përpiqet të të demotivojë me mendime si: “Shiko, e dija që nuk mund ta bëja!” ose “Çfarë kuptimi ka?”. Kërko strehim tek Allahu dhe në vend që të përqendrohesh te gabimi, përqendrohu te arritjet. Suksesi i tre ditëve pa bërtitur është një fitore; thuaj “Elhamdulillah” për to dhe “Astaghfirullah” për ditën që rrëshqite. Është e rëndësishme të falënderojmë Allahun dhe të festojmë sukseset e vogla në rrugën e ndryshimit. Mund të shpërblesh veten pas një periudhe të caktuar.
6. A mund të vizualizoj veten duke thyer këtë zakon?
Imagjino se je në situatën që të shkakton zakonin dhe si veproje zakonisht, pastaj vizualizo veten duke vepruar ndryshe. Kur e sheh në mendje, truri yt bëhet më i njohur me situatën e dëshiruar dhe je më i përgatitur kur ajo ndodh në realitet.
7. A mund t’i jap vetes kohë?
Ke lutur Allahun shumë herë që të ndihmojë të ndryshosh këtë zakon, por nuk ke arritur akoma? Mëso t’i japësh vetes kohë. Ka kërkime që thonë se duhen 21 ditë për të thyer një zakon, por ka edhe shumë që tregojnë se mund të duhen muaj ose më shumë.
Profeti ﷺ tha: “Nuk ka musliman që thërret Allahun, pa mëkat ose pa prishur lidhjet familjare, e që Allahu nuk i jep një nga këto tre përgjigje: ose i plotëson lutjen shpejt, ose e ruan për të në botën tjetër, ose ia largon një të keqe të ngjashme.” Thanë: “Atëherë do të kërkojmë edhe më shumë.” Profeti tha: “Allahut i ka edhe më shumë.” [Ahmad]
Në fund, beso dhe mbështetu tek Allahu – Tawakkul – dhe dije se nuk ke nevojë të jesh i mjaftueshëm vetë, për sa kohë që je afër Atij që është i mjaftueshëm.
Khawlah b. Yahya – Mbretëria e Bashkuar
