Dhjetë suret e fundit të Kur’anit — Një përmbledhje e jetës dhe mesazhit të Profetit

Dhjetë suret e fundit të Kur’anit — Një përmbledhje e jetës dhe mesazhit të Profetit

Shumica e njerëzve që lindin në familje myslimane mësojnë leximin bazë të Kur’anit dhe gjithashtu disa, në mos të gjitha, nga dhjetë suret e fundit të tij. Këto sure janë të shkurtra dhe shumë të lehta për t’u mësuar përmendësh, ndaj edhe myslimanët e rinj inkurajohen që të mësojnë disa prej tyre. Por megjithëse janë të shkurtra në fjalë, kuptimi i tyre është i thellë.

Secila sure është aq e pasur, sa që do të meritonte një seri të tërë artikujsh, prandaj përpjekja për të hyrë në thellësi të kuptimit të tyre në një artikull të vetëm është thuajse e pamundur. Ky artikull synon të tregojë se si këto dhjetë sure, të marra së bashku, mund të përmbledhin jetën dhe mesazhin e Profetit Muhamed (paqja qoftë mbi të).

Për një analizë fjalë për fjalë dhe për të mësuar kuptimet e shumë prej këtyre sureve, mund të regjistroheni në kurset “Kupto Kur’anin” për 50% ose 70% të fjalëve kur’anore, të cilat jo vetëm shpjegojnë kuptimet fjalore, por edhe disa mësime që rrjedhin prej tyre.

Suretu’l-Fil dhe Suretu Kurejsh

Këto dy sure flasin për fisin në të cilin lindi Profeti Muhamed (paqja qoftë mbi të). Sureja Fil flet për mënyrën se si Allahu u tregoi mirësi kurejshëve duke shkatërruar armikun e tyre, Ebrehen dhe ushtrinë e tij me elefantë, përmes një mrekullie. Allahu e mbrojti Shtëpinë e Tij të shenjtë (Qaben) dhe shkatërroi tiranin.

Po atë vit lindi Profeti (paqja qoftë mbi të). Kjo është shumë simbolike: lindja e Profetit përkon me shkatërrimin e një shtypësi. Tiraninë dhe padrejtësinë i shuan drita e Islamit – mesazhi i Profetit sjell drejtësi dhe paqe përmes fesë së Allahut.

Në Suretu Kurejsh, Allahu ua kujton kurejshëve mirësitë që u ka dhënë. Ai përmend se i ka vendosur ata si kujdestarë të Shtëpisë së Allahut dhe se i ka bërë të nderuar në sytë e të gjithë arabëve. Allahu përmend veçanërisht se kurejshët mund të udhëtojnë të sigurtë në karvanë tregtarë si në lindje, ashtu edhe në perëndim, si në dimër ashtu edhe në verë.

Pavarësisht nga gjendja e përgjithshme e paqëndrueshme në Arabi, fakti që ishin kujdestarë të Qabes i mbante të mbrojtur. Kjo ishte një mëshirë e madhe nga Allahu. Prandaj Ai i thërret ata që, në shenjë falënderimi, të adhurojnë dhe t’i binden vetëm Atij.

Suretu’l-Ma’un

Kjo sure përshkruan disa nga cilësitë e kurejshëve në kundërshtimin e tyre ndaj Profetit. Allahu e nis suren duke thënë se ata nuk besojnë në fenë e vërtetë dhe në Ditën e Gjykimit.

Ai përmend gjithashtu se ata nuk i japin të drejtën jetimëve dhe nuk ushqejnë të varfrit. Edhe adhurimi dhe lutjet e tyre, të përziera me shirk (idhujtari), janë të zbrazëta sepse bëhen për sy e faqe, për t’u dukur para njerëzve. Ata kërcënohen me “vajin” – një luginë në zjarrin e Xhehenemit.

Përmes kësaj sureje, Allahu i kujton edhe vetë besimtarëve se lutja (namazi) duhet bërë me sinqeritet dhe përkushtim vetëm për Allahun.

Suretu’l-Kevther

Jo vetëm që kurejshët nuk e besuan Profetin, por e kundërshtuan haptas. Disa madje e tallnin dhe gëzoheshin kur i vdiste ndonjë fëmijë. Në këtë moment, Allahu e ngushëllon Profetin me fjalët:

“Ne, vërtet, të dhamë ty Kevtherin.” (Kevther, 1)
Sipas Sherif Ahmetit:
“Ne të dhamë ty të mirat e shumta.”

Kevther është një lum në Xhenet nga i cili do të pinë besimtarët Ditën e Gjykimit, por gjithashtu simbolizon edhe të mirat e shumta që Allahu i ka dhuruar Profetit.

Allahu urdhëron Profetin:

“Prandaj falu për Zotin tënd dhe kurban ther!” (Kevther, 2)
dhe e mbyll suren me një paralajmërim:
“Ai që të urren ty, ai është pa farë!” (Kevther, 3)
Pra, kushdo që e kundërshton Profetin, është i privuar nga çdo mirësi e qëndrueshme.

Suretu’l-Kafirun, En-Nasr dhe El-Leheb

Sureja Kafirun është një qëndrim i prerë nga ana e Profetit kundrejt idhujtarëve:

“Ju nuk e adhuroni Atë që e adhuroj unë…” (Kafirun, 2)
Ajo bën të qartë se nuk ka vend për kompromis në çështjen e fesë.
“Ju keni fenë tuaj, e unë kam fenë time!” (Kafirun, 6)

Pas kësaj vjen Sureja Nasr, e cila është një lajm i gëzueshëm për fitoren e Islamit:

“Kur të vijë ndihma e Allahut dhe fitorja, dhe ti i sheh njerëzit duke hyrë në fenë e Allahut grupe-grupe…” (Nasr, 1-2)
Profeti urdhërohet që, në vend që të mburret me fitore, të:
“…lëvdoje Zotin tënd, kërkoji falje Atij. Ai pranon shumë pendimin.” (Nasr, 3)

Por Sureja Leheb tregon fundin e atyre që u bënë armiq të Islamit. Abu Lehebi, xhaxhai i Profetit, përmendet me emër si shembulli i përbuzjes hyjnore:

“Le të shkatërrohen duart e Ebu Lehebit, e vetë ai u shkatërroftë!” (Leheb, 1)
Ai dhe gruaja e tij përmenden si njerëz të destinuar për Zjarrin.

Suretu’l-Ihlas, El-Felek dhe En-Nas

Pas përshkrimit të rrugës së profetit dhe betejës ndërmjet besimit dhe mosbesimit, Allahu përmbyll këtë grup sureve me thelbin e mesazhit të Islamit: Njësimin e Allahut.

Sureja Ihlas është përkufizimi më i përmbledhur i Teuhidit:

“Thuaj: Ai është Allahu – Një! Allahu është i përjetshëm. As s’ka lindur, as nuk është i lindur. Dhe askush nuk është i barabartë me Të.” (Ihlas, 1–4)

Sureja Felek dhe Sureja Nas janë dy lutje për mbrojtje.

• Felek na mëson të kërkojmë mbrojtje nga rreziqet e jashtme: nga errësira, magjia, dhe smira e njerëzve.
• Nas na mëson të kërkojmë mbrojtje nga e keqja e brendshme: nga vesveset e shejtanit që fut dyshime dhe dëshira në zemrat tona.

Surja Ikhlas është përkufizimi më i plotë i kush është Allahu, dhe njohja e saj mirë është e mjaftueshme për të na mbrojtur nga mosbesimi dhe shirk-u. Besimi në Allahun dhe përkushtimi ndaj Tij përballet me sulme nga dy drejtime— të jashtme dhe të brendshme (nga vetvetja jonë).

Surja Felak mëson një lutje për të kërkuar mbrojtje nga Allahu kundër sulmeve të jashtme— nga e keqja e të gjithë krijesave, magjisë së zezë, dhe zilisë. Surja Nas mëson një lutje për të kërkuar mbrojtje nga Allahu kundër sulmeve të brendshme, nga vetvetja jonë, dhe kundër shejtanit që përpiqet të ndezë brenda nesh dyshime dhe dëshira që mund të shkatërrojnë besimin tonë në Allah!