Le ta nisim duke përcaktuar se çfarë është një adoleshent. Sipas fjalorit, adoleshenti është një person i mitur, që ndodhet mes fillimit të pubertetit dhe pjekurisë. Në kulturën perëndimore, adoleshent konsiderohet çdo person midis moshës 13 dhe 19 vjeç. Kjo periudhë përshkruhet shpesh si një kohë ku pritet të jemi të papjekur, të papërgjegjshëm dhe të bëjmë veprime të pamenduara, të cilat i justifikojmë me frazën: “Ah, jam vetëm një adoleshent!”
Por e dini çfarë? Kjo justifikim nuk qëndron. Jo në Islam.
Në Islam, ekzistojnë vetëm dy faza jetësore: fëmijëria dhe mosha e rritur. Nuk ka një fazë të ndërmjetme ku dikush është i lirë të sillet pa përgjegjësi.
Si e përcakton Islami fëmijën dhe të rriturin?
Fëmijë konsiderohet ai që ende nuk ka arritur pubertetin fizik. Deri në këtë pikë, obligimet fetare – si namazi, agjërimi, zekati – nuk janë të detyrueshme. Në një hadith të transmetuar nga Ali ibn Ebi Talib (r.a.), Profeti Muhamed (paqja qoftë mbi të) ka thënë:
“Pena është ngritur nga tre vetë: nga i çmenduri derisa të shërohet, nga personi që fle derisa të zgjohet, dhe nga fëmija derisa të arrijë pubertetin.” (Ahmedi)
Megjithatë, kjo nuk do të thotë që fëmija është i lirë nga çdo përgjegjësi.
Profeti (paqja qoftë mbi të) ka thënë:
“Urdhërojini fëmijët tuaj të falen kur të mbushin shtatë vjeç. Rrihini (lehtë) nëse nuk falen kur të mbushin dhjetë vjeç. Dhe ndajini në shtretër.”
(Ahmedi, Ebu Davudi, el-Hakim)
Pra, që nga fëmijëria duhet filluar edukimi dhe mësimi i obligimeve fetare, në mënyrë që kur të arrijnë pubertetin, përmbushja e detyrimeve të mos jetë tronditje apo barrë.
Kur quhet dikush i rritur në Islam?
Një person konsiderohet i rritur në Islam kur arrin pjekurinë fizike. Për vajzat, kjo ndodh me fillimin e menstruacioneve. Për djemtë:
- Me ëndrrat e lagura,
- Me rritjen e qimeve pubike,
- Ose nëse asnjëra nuk ndodh – me mbushjen e 15 vjetëve.
Nga ky moment, ai ose ajo konsiderohet përgjegjës për veprat. Obligimet islame janë të detyrueshme: pesë namazet ditore, agjërimi i Ramazanit, zekati, hixhabi, etj. Nuk ka asnjë justifikim për mospërmbushjen e këtyre detyrave.
Pra, çfarë është adoleshenca?
Për mendimin tim, është një shpikje kulturore – një mit i modernitetit. Në shoqërinë perëndimore, është një periudhë “kalimtare” ku pritet të mos jemi as fëmijë, as të rritur. Por çfarë ndodh në realitet? Në vend që të afrohemi me pjekurinë, shpesh sillet më fëmijërisht se më parë.
Na jepen mesazhe të përziera: një shoqëri që na thotë “je i lirë të bësh ç’të duash” dhe një fe që na thotë “ti je përgjegjës për veprat e tua”. Kjo shkakton konfuzion dhe stres.
Si adoleshente vetë, mund të them me bindje: është e lodhshme. Duam të marrim përgjegjësi, por shpesh nuk na besohet. Prindërit presin shumë në disa fusha dhe aspak në të tjerat. Media na ushqen me mendësinë “bëj qejf sa je i ri”, ndërsa Islami na mëson se “je përgjegjës para Allahut që nga puberteti”.
Disa të vërteta që duhen pranuar:
- Në ditën e Gjykimit, Allahu nuk do të na pyesë nëse kemi qenë nxënës shembullorë, por nëse kemi falur namazin dhe ndjekur urdhrat e Tij.
- Ai nuk do të na pyesë nëse kemi hyrë në universitet, por nëse kemi kërkuar dije të dobishme për fenë dhe jemi përpjekur të jetojmë si muslimanë të devotshëm.
- Ne do të japim llogari për çdo vepër që nga momenti kur jemi bërë baaligh.
Prindër:
Ju lutem, mos e lejoni kulturën perëndimore t’ju formësojë mënyrën si e edukoni fëmijën. Edukoni fëmijët tuaj të jenë të vetëdijshëm për Allahun dhe për përgjegjësitë që kanë si muslimanë. Mos i lini të rriten si fëmijë me trup të rritur. Rritini si të rritur të përgjegjshëm dhe të ndërgjegjshëm.
Adoleshentë:
Ne nuk jemi më fëmijë. Justifikimet që përdorim për sjellje të pahijshme nuk qëndrojnë. Ne jemi muslimanë – kemi qëllime më të mëdha se fama, argëtimi apo thjesht një diplomë. Qëllimi ynë është Xheneti. Dhe rruga për atje kalon përmes përuljes ndaj Allahut dhe vetëdisiplinës.
Mos harroni: Engjëjt po shkruajnë çdo fjalë dhe vepër. A jeni gati ta shihni atë libër të veprave në Ditën e Gjykimit?
Përfundim
Ne nuk jemi fëmijë. Nuk jemi “adoleshentë”. Ne jemi të rritur dhe mbi të gjitha, jemi muslimanë.
Është koha të ndërgjegjësohemi, të përgatitemi, dhe të ecim përpara me qëllim dhe përgjegjësi.
Sepse jeta e përtejme nuk pret.
